کالبدشکافی و بررسی تعمیرپذیری هدست واقعیت مجازی Meta Quest 3

هدست های جدید متا که پیش‌تر با نام Oculus به بازار عرضه می‌شدن، یکی از ارکان اصلی جهان دستگاه‌ها، بازی‌ها و عناصر واقعیت مجازی به‌حساب میان. هدست های متا تنها به دلیل داشتن فناوری پیشرفته و پیشرو شناخته نمی‌شن بلکه به دلیل فراگیر کردن استفاده از هدست های واقعیت مجازی قابل دسترس در سرتاسر دنیا و آسونی استفاده از اونها شناخته شدن! هدست واقعیت مجازی Meta Quest 3 همانند نسل های قبلی خودش، به خوبی تونسته حق مطلب رو ادا کنه و با پردازنده قوی‌تر، یک‌پارچگی بیشتر و آپگرید های اساسی، تجربه‌ای جدید و در عین حال خوشایندی رو برای کاربران و گیمرها رقم بزنه. در این مقاله قراره این هدست واقعیت مجازی شرکت متا رو کالبدشکافی کنیم و ببینم در بدنه و داخل این هدست چه خبره؟! با بررسی کالبدشکافی و تعمیرپذیری هدست واقعیت مجازی Meta Quest 3 همراه موبونیوز باشید.

بررسی مشخصات فنی هدست واقعیت مجازی Meta Quest 3

هدست واقعیت مجازی Meta Quest 3 که دهم اکتبر 2023 (18 مهر 1402) به بازار عرضه شد و در مقایسه با نسل های قبلی خودش یعنی Quest 2، از قیمت بیشتری برخورداره و گران‌قیمت ترین عضو این خانواده به حساب میاد. گیمرها می‌تونن این هدست رو در مدل با حافظه ذخیره سازی 128 گیگ با قیمت 499 دلار و در مدل با حافظه ذخیره سازی 512 گیگ با قیمت 649 دلار تهیه کنن. البته قیمت بالای این محصول نسبت به باقی محصولات یه جورایی نقطه ضعف به حساب میاد. بر خلاف روند رو به توسعه دستگاه های هوشمند، Meta Quest 3 نسبت به نسل قبلی خودش سنگین‌تر شده و وزن 515 گرمی داره! انگار یه طالبی نیم کیلویی سرتون کردید! اما در قسمت صفحه‌نمایش، هدست جدید از خجالت نسل های قبلی در اومده و با کیفیت نمایشگر 2064 در 2208 تصاویر شفاف‌تر و با عمق دید واضح‌تری رو در اختیار کاربران میزاره.
دسته های هدست جدید با هدف کوچک‌تر و جمع‌وجور تر شدن دوباره طراحی شدن. چیپ اسنپ‌دراگون 8 نسل دوم XR2 قلب تپنده این دستگاه هست که این بار به جای 6 از 8 گیگ رم برخورداره. باتری این هدست ظرفیت 4985 میلی‌آمپری داره که پیشرفت چشم‌گیری در مقایسه با نسل های قبلی خودش به حساب میاد. همچنین توان شارژ این باتری 18 وات می‌باشد. وقتش رسیده که دل و روده این هدست واقعیت مجازی رو بیرون بریزیم و ببینیم متا چه چیز هایی رو قربانی کرده تا این هدست بهتر از نسل های قبلی خودش باشه؟!

بررسی کالبدشکافی هدست واقعیت مجازی Meta Quest 3

طبق روال همیشگی کانال iFixit اول از همه با بررسی عکس ایکس ری Meta Quest 3 کار رو شروع می‌کنیم. چیزی که تو عکس ها معلومه، وجود تعداد زیادی پیچ هست، خیلی زیاد! اون مستطیل گنده‌ای هم که تو وسط عکس می‌بینید باتری هدست هست. برای کارشناس کانال iFixit جای تعجب داشت که چرا هدست جدید با وجود طراحی نازک‌تر، خوش‌دست‌تر و مدرن‌تر از وزن بیشتری برخورداره؟ سوال اصلی اینجاست، به نظرتون هدست جدید که نصف قیمت هدست Quest Pro رو داره، یعنی امکانات اون هم نصف نسخه پرو هست؟!

اولین قدم برای کالبدشکافی هدست Meta Quest 3 باز کردن کش‌ها و بند های نگهدارنده هست که به قسمت بالایی بدنه و کناره اسپیکر ها متصل شده.

بالشتک های مخصوص صورت هم به راحتی از جا در میان و این یه امتیاز بزرگ حساب میشه چرا که این قسمت ها بیشتر از همیشه در معرض تعریق صورت قرار می‌گیرن و اگه به صورت جدی از این هدست ها استفاده می‌کنید بهتره که سالی دو بار تعویض‌شون کنید.

در زیر این بالشتک ها، یه لایه پلاستیکی اضافه دیگه قرار گرفته تا از نشتی هر گونه نور به داخل و حتی بیرون جلوگیری کنه. در حین فرآیند باز کردن این قطعه، کارشناس iFixit گفت “احتمالا زدم یه چیزی رو شکوندم!” و حدسش هم درست بود. یه گیره ریزی در کنار سنسور مجاورت قرار داشت که خدا بیامرز شد! این گیره وظیفه چفت نگه داشتن لایه زیری به بالشتک های بیرونی رو به عهده داشت.

بعد از این داستانا میریم سراغ لنز های جدید هدست Meta Quest 3، اول کاور های پلاستیکی لنز رو جدا می‌کنیم. از اونجایی که متا هیچ دستورالعملی برای کالبدشکافی هدست های خودش منتشر نمی‌کنه، از اینجا به بعد یکم داستان سخت میشه! حس غریزی کارشناس iFixit این بود که تمامی پیچ هایی که دور لنز و حاشیه های دستگاه وجود داره رو باز کنه. تعداد این پیچ ها هم خیلی زیاده، خیییلی!

بعد از باز کردن حدود صد هزارتا پیچ، میریم سراغ کاور جلو و بیرونی دستگاه، که با استفاده از اهرم خیلی راحت باز میشه.

بعد از باز کردن سنسور ها، دوربین هایی رو می‌بینیم که به برد اصلی متصل شدن. برای پیشروی بیشتر باید اول پنل گیرنده آنتن رو دربیاریم. بعد از اون یه سری اتصالات و سنسور های مختلف هست که باید باز بشه اما با دقت.

حسگری که در تصویر می‌بینید (Flight Sensor) یکی از قطعات اعجاب‌انگیز در دنیای فناوری است و مهم‌ترین و اساسی ترین وظیفه رو در هدست های واقعیت مجازی داره، یعنی محاسبه فاصله اجسام با یکدیگر و تا لنز (عمق). به همین خاطره که دیگه توی Meta Quest 3 نیازی به مشخص کردن محدوده‌ای امن برای بازی کردن ندارید. این سنسور تشخیص عمق به طرز معجزه‌آسایی کل اتاق و تمامی اشیاء و اجسامی که داخل اون قرار داره رو اسکن می‌کنه و خودش رو با محیط هماهنگ می‌کنه.

در مرحله بعدی میریم سراغ درآوردن برد اصلی، اول از همه باید سیستم خنک‌کننده و فن هدست رو دربیاریم. بعد از اون چند تا کابل هم‌محور و کابل اتصال و چند تا پیچ دیگه هم هست که برد اصلی رو نگه داشته. همونطوری که قبلا گفتیم سخت افزار این دستگاه به پردازنده اسنپ‌دراگون 8 نسل دوم XR2 مجهز شده. بنچمارک‌ها نشون میدن که این SoC در مقایسه با چیپ XR2+ که در هدست Quest Pro به کار رفته، قدرت بیشتر و عملکرد بهینه تری رو داره!

بعد از تمامی قطعاتی که تا الان باز کردیم، تازه می‌رسیم به باتری Meta Quest 3. باتری این هدست قابل تعویض هست اما مثل نسل قبلی برای درآوردنش باید از هفت‌خان رستم رد بشید. هیچ پیشرفتی در طراحی این قسمت شکل نگرفته. باتری Meta Quest 3 یه باتری لیتیومی استاندارد با ظرفیت 19.44 وات بر ساعت هست. اگه بخواید با بقیه هدست های دیگه این خانواده مقایسه کنید، هدست Quest Pro ظرفیت 20.58 واتی و Quest 2 ظرفیت 14 واتی داشت.

در آخر هم می‌ریم سراغ کالبدشکافی صفحه‌نمایش LCD این هدست که با کیفیت 2064×2208 پیکسلی و نرخ به‌روزرسانی 120 هرتز داخل پنل جلویی تعبیه شده. شاید برای خیلی ها جای تعجب باشه که چرا LCD و چرا از Micro LED استفاده نشده؟! این نمایشگر ها خیلی با چیزی که قراره تو هدست واقعیت مجازی Vision Pro اپل ببینیم فاصله دارن.

بررسی کالبدشکافی دسته های هدست واقعیت مجازی Meta Quest 3

اول از همه میریم سراغ درآوردن باتری های این دسته که به راحتی جدا میشه و مثل آب خوردن در میاد.

یه پیچ کوچیک دیگه داخل محفظه باتری ها قرار داره که باید بازش کنیم. از طرفی دیگه از بالا بهش حرارت می‌دیم تا عایق‌بندی اون شل بشه.

به همین خاطر به نظر می‌رسه که از همون طراحی نسل قبل استفاده کردن. بعد از درآوردن کاور بیرونی چند تا پیچ دیگه هم وجود داره که باهاشون می‌تونیم کاور های قسمت پایینی رو باز کنیم.

آهن ربای به کار رفته و Haptic Motor به راحتی دیده میشه! در آخرین قسمت از این کالبدشکافی، بعد از جدا کردن کابل اتصال دسته به برد، به راحتی می‌تونیم قسمت پایینی رو از بالایی جدا کنیم که دسترسی خوبی برای بررسی برد اصلی بهمون میده.

برد اصلی هدست جدید در مقایسه با برد دسته های Quest Pro از معماری ساده‌تری برخوردار هست و جزئیات دیگه‌ای نیست که بخواد مورد بررسی قرار بگیره.

سخن پایانی

از هدست جدید متا که دو ماه پیش با نام Quest 3 به بازار عرضه شده، میشه به عنوان نسخه‌ای بهینه با طراحی جدید بین مدل های Quest 2 و Quest Pro یاد کرد. Quest 3 از صفحه‌نمایش با وضوح و کیفیت بیشتر، پردازنده قوی‌تر و باتری بهینه‌تر نسبت به رقبا و اعضای خانواده هدست های واقعیت مجازی کوئست متا برخورداره. نکته اصلی حذف فناوری Eye Tracking هست که قائدتاً یکی از عوامل صرفه‌جویی هزینه و کاهش قیمت برای متا به شمار میره. در قسمت تعمیرپذیری و کالبدشکافی، هدست جدید برتری بیشتری نسبت به Quest Pro داره خصوصاً در قسمت دسته‌ها. با این وجود باز هم معماری داخلی Quest 3 برگرفته از نسل قبلی خودش هست و پایه‌ و اساس اون فرقی نکرده. تعداد پیچ های زیاد، سردرگمی کابل های اتصال، ناهماهنگی قطعات مختلف در ترتیب جایگذاری و دسترسی سخت به باتری از جمله خصوصیت های بدی است که Quest 3 به ارث برده. تمامی این موارد به همراه نبود دستورالعمل های تعمیرات و کالبدشکافی در کنار کمبود قطعات جایگزین، کارشناس iFixit رو مجاب کرد تا امتیاز تعمیرپذیری 4 از ده رو به این هدست بده. شما از یک تا ده به هدست واقعیت مجازی Meta Quest 3 چند میدید؟ به نظرتون با توجه به قیمت بالایی این محصولات از لحاظ دلاری و همچنین با توجه به قیمت دلار در بازار ایران، هدست های واقعیت مجازی با توجه به کاربرد محدودی که دارند ارزش خرید دارند یا نه؟!