بررسی کنسول Steam Deck

تا همین چند سال پیش خیلی از گیمرها اصلا کنسول‌های بازی دستی را جدی نمی‌گرفتند و حتی آن‌ها را جزو کنسول به شمار نمی‌آوردند. اما حالا تقریبا تمام برندهای سازنده کنسول‌های بازی حداقل یک کنسول دستی معرفی کرده‌اند و خیلی از برندهای لپتاپ و موبایل هم با عرضه کامپیوترهای دستی تلاش می‌کنند در این بازار سهمی برای خود دست و پا کنند. در این میان کنسول دستی Steam Deck که توسط شرکت Valve ساخته شد یکی از پرطرفدارترین کنسول‌های دستی موجود در بازار است. این کنسول با مشخصات متمایزش گروه بزرگی از گیمرها را هدف قرار داده و با وجود قیمت بالایی که دارد، توانسته طرفداران پر و پا قرصی برای خودش پیدا کند. بنابراین اگر می‌خواهید ببینید این کنسول به درد شما می‌خورد یا نه، بررسی کنسول Steam Deck را با موبونیوز از دست ندهید.

معرفی کنسول بازی دستی Steam Deck

برند استیم در سال ۲۰۰۳ به عنوان یک فروشگاه دیجیتال و ارائه دهنده خودکار آپدیت بازی‌های شرکت Valve شروع به کار کرد. از سال ۲۰۰۵ استیم به عرضه بازی‌های ویدئویی شرکت‌های ثالث روی آورد و رفته‌رفته به یکی از بزرگ‌ترین منابع اینترنتی بازی تبدیل شد. تا جایی که در سال ۲۰۱۳ حدود ۷۵٪ سهم بازار بازی‌های PC را به خودش اختصاص داد.

موفقیت شگفت‌انگیز پلتفرم دیجیتال استیم باعث شد برند والو توسعه گجت‌ها و دستگاه‌های الکترونیک استیم را در دستور کار قرار دهد. نتیجه این رویکرد معرفی اولین کنسول بازی این برند با نام «استیم ماشین» بود که همراه دسته یا کنترلر استیم، سیستم عامل SteamOS (یک توزیع اختصاصی از لینوکس اوبونتو) و پلتفرم اشتراک بازی «استیم لینک» در سال ۲۰۱۵ روانه بازار شد. به هر ترتیب اولین کامپیوتر/کنسول بازی دستی برند والو موفقیت چندانی به دست نیاورد، اما توسعه‌دهندگان این شرکت در سال‌های بعد تلاش برای ساخت یک کنسول بازی دستی محبوب را ادامه دادند و در سال ۲۰۲۲ اولین کنسول Steam Deck را معرفی کردند.

نسخه‌های اولیه کنسول Steam Deck با نمایشگر ۷ اینچ LCD با نرخ تازه‌سازی ثابت ۶۰ هرتز عرضه شدند. از آنجا که هدف اولیه برند والو از عرضه این کنسول پشتیبانی از تمام بازی‌های کامپیوتری استیم بود، تصمیم گرفتند از پردازنده‌های سنتی ۳۲ بیت (x86) در آن استفاده کنند. اما بعد از رایزنی با متخصصان برند AMD و رواج گسترده نمایشگرهای OLED، توسعه‌دهندگان کنسول Steam Deck مدل‌های جدید آن را با نمایشگر OLED با نرخ تازه‌سازی ۹۰ هرتز، پردازنده قدرتمند AMD ZEN 2 روانه بازار کردند که حالا یکی از محبوب‌ترین کنسول‌های بازی دستی به شمار می‌رود و در ادامه ویژگی‌ها و مشخصات آن را مرور می‌کنیم.

بررسی کنسول Steam Deck از نظر طراحی و ساخت

با مقایسه سرسری بدنه کنسول Steam Deck با کنسول‌های دستی دیگر (برای نمونه نینتندو سوئیچ) متوجه حجیم بودن و در عین حال طراحی ارگونومیک استیم نسبت به نینتندو می‌شوید. این کنسول به نحوی طراحی شده که همزمان با امکان اجرای بازی‌های AAA (که به نمایشگر عریض و بزرگی نیاز دارند) راحت در دست جا بگیرد و قابل حمل باشد. لبه‌های خمیده کنسول و محل قرارگیری دکمه‌ها به شکلی است که بدون نیاز به دراز کردن انگشت‌ها یا بلند کردن دست می‌توانید آنها را به نرمی فشار دهید. البته دکمه‌های پشتی کنسول کمی سفت هستند و به‌خصوص در شروع کار با آن، ممکن است در پیدا کردن آنها با مشکل مواجه شوید.

طراحی بدنه کنسول از نوع مات است و با یک بار در دست گرفتن متوجه استحکام و ساخت مقاوم آن می‌شوید. البته وزن ۶۴۰ گرمی آن در ایجاد این حس استحکام بی‌تاثیر نیست و باعث می‌شود بازی کردن بدون وقفه با آن سخت باشد.

محل پورت‌ها و اتصالات

پورت‌های ورودی‌ و خروجی کنسول استیم در لبه بالایی آن قرار گرفته و شامل جک هدفون ۳.۵ میلیمتری، پورت USB Type-C و درگاه NVMe SSD می‌شود. اما بهتر است در استفاده از این آخری کمی با احتیاط عمل کنید چرا که باعث انقضای گارانتی دستگاه می‌شود! همان‌طور که در بخش بعدی مشاهده می‌کنید پورت USB Type-C به گیمرها امکان می‌دهد بدون کوچک‌ترین دردسری با استفاده از یک کابل USB-HDMI کنسول Steam Deck را به تلویزیون و نمایشگرهای خارجی وصل کنند.

این دستگاه به اتصالات بی‌سیم بلوتوث ۵.۳ و وای‌فای ۶ مجهز است. بلوتوث ۵.۳ برای پشتیبانی از کنترلرها، لوازم جانبی و اسپیکر از یک آنتن بلوتوث اختصاصی بهره می‌برد. اتصال وای‌فای این کنسول بازی دستی هم به کاربر امکان انجام بازی‌های آنلاین و ارسال و دریافت اطلاعات بازی‌ها به پلتفرم دیجیتال استیم را می‌دهد.

بررسی نمایشگر کنسول Steam Deck

مدل جدید یا ۲۰۲۳ این کنسول بازی با نمایشگر OLED با رزولوشن ۸۰۰×۱۲۰۰ پیکسل ارائه شده. البته حالا که بیشتر دستگاه‌های الکترونیک با نمایشگرهای Full HD ارائه می‌شوند و کم‌کم رزولوشن 4K یک گزینه استاندارد به شمار می‌رود، ممکن است رزولوشن 720p کنسول Steam Deck توی ذوق بزند! مخصوصا وقتی آن را روی اسکرین‌های بزرگ استفاده کنید، کاملا متوجه افت کیفیت خواهید شد. اما در استفاده دستی، اندازه کوچک ۷.۴ اینچی نمایشگر و پشتیبانی از HDR باعث شده موقع اجرای بازی کیفیت تصاویر بالاتر از چیزی باشه که تصور می‌کنید.

در نتیجه اگر نگران کیفیت اجرای بازی‌ها هستید، باید گفت که شفافیت و سرزندگی رنگ‌های نمایشگر موقع اجرای بازی‌های گرافیکی یکی از مشخصات جذاب نمایشگر این کنسول به حساب می‌آید. روشنایی نمایشگر توی حالت پیش‌فرض ۷۵٪ حداکثر روشنایی است که توی فضاهای داخلی وضوح تصویر بالایی دارد. حداکثر روشنایی نمایشگر کنسول Steam Deck توی اکثر محیط‌های پرنور جوابدهی رضایت‌بخشی داره. اما اگر توقع دارید باهاش زیر نور آفتاب سر ظهر مثلا GTA 5 یا Horizon Zero Dawn بازی کنید، احتمالا به نتیجه دلخواهتون نرسید!

خیلی از گیمرهایی که به‌خصوص به بازی‌های PC علاقه دارند از تلویزیون و نمایشگرهای بزرگ برای تجربه‌ بازی لذت‌بخش‌تر استفاده می‌کنند. اگر شما هم به این دسته از گیمرها تعلق دارید با استفاده از یک کابل HDMI-USB به راحتی می‌توانید کنسول Steam Deck را به نمایشگر متصل کنید. بعد با مراجعه به بخش تنظیمات گرافیک و با توجه به کابل Display انتخاب شده می‌توانید کیفیت پخش تصاویر را که به 720p روی دستگاه محدود شده است تا 4K افزایش دهید.

علاوه بر این برند والو یک قطعه جانبی به نام Dock Station عرضه کرده که به کاربران امکان می‌دهد کیفیت تصاویر خروجی کنسول Steam Deck را تا 8K بالا ببرند. البته بهتر است توجه داشته باشید که در حال حاضر اختلاف کیفیت تصاویر داک استیشن با خروجی HDMI در این حد چشمگیر نیست. هر چند ممکن است با آپدیت نرم‌افزاری بعدی داک استیشن، ارزش خرید آن به‌خصوص برای افرادی که نمایشگرهای جدید 8K خریداری کرده‌اند افزایش یابد.

بررسی کنسول Steam Deck از نظر باتری و شارژدهی

اگر از آن دسته گیمرها هستید که به بازی‌های با گرافیک سنگین علاقه دارید و وقتی سرگرم بازی‌ می‌شوید زمان را فراموش می‌کنید، برای لذت بردن از Steam Deck نباید خیلی از شارژر فاصله بگیرید! ظرفیت باتری کنسول Steam Deck نسخه OLED نزدیک ۵۰ وات‌آمپرساعته که نسبت به مدل LCD حدود ۲۰٪ افزایش یافته. این یعنی برای اجرای بازی‌هایی با گرافیک سبک و استاندارد تا ۴۵ دقیقه شارژدهی بیشتری ارائه می‌دهد.

شارژ از صفر تا ۱۰۰٪ این کنسول حدود سه ساعت زمان می‌برد که احتمالا موافق باشید یکی از ضعف‌هاش محسوب می‌شود. اما به هر ترتیب مصرف انرژی این دستگاه موقع اجرای بازی‌های استاندارد ۳ تا ۵ وات و موقع اجرای بازی‌های گرافیک سنگین ۱۵ وات است. با این حساب می‌تونید روی شارژدهی ۲ تا ۸ ساعتی این کنسول با توجه به نوع بازی حساب کنید.

بررسی کنسول Steam Deck از نظر سخت‌افزار و نرم‌افزار

با اینکه قیمت دلاری این کنسول فقط ۶۰ تا ۷۰ دلار از نینتندو سوئیچ بیشتره، اما عملکرد سخت‌افزاری و پردازشی به مراتب قدرتمندتری از این رقیب شناخته شده دارد. پردازنده کنسول استیم دک از نوع AMD APU مدل Zen 2 است که هشت هسته پردازشی از ۲.۴ تا ۳.۵ گیگاهرتزی دارد. پردازنده گرافیکی یا GPU هم از نوع Radeon است که به هشت هسته ۱.۶ گیگاهرتزی مجهز شده. عملکرد پردازنده این کنسول به وسیله یک رم ۱۶ گیگ از نوع LDDR5 پشتیبانی می‌شود. همون‌طور که پیشتر مشاهده کردید، کنسول Steam Deck با سه ظرفیت ۲۵۶، ۵۱۲ گیگ و ۱ ترابایت عرضه شده. این مشخصات سخت‌افزاری باعث شده این کنسول بازی هیچ مشکلی توی اجرا و پردازش اکثر بازی‌هایی که گرافیک سنگینی نداشته باشد و تجربه روان و بدون افت فریمی برای کاربر ایجاد کند.

یکی از مشخصات متمایز کنسول Steam Deck که هم از کامپیوترهای دستی گیمینگ رقیبش مثل Asus Rog Ally و Lenovo Legion Go، هم از کنسول‌های بازی دستی مثل نینتندو سوئیچ و پلی‌استیشن پرتال متمایزش می‌کند، سیستم عامل اختصاصی مبتنی بر توزیع اوبونتو لینوکس، یعنی SteamOS است. این سیستم عامل به صورت اختصاصی برای پشتیبانی از اجرای بازی‌های گرافیکی طراحی شده و عملکرد به مراتب سریع‌تری از ویندوز دارد. این ویژگی باعث شده با اینکه برای مثال کامپیوتر دستی Legion Go از لنوو مشخصات سخت‌افزاری قدرتمندتری دارد، موقع اجرای بازی‌های گرافیکی عملکرد ضعیف‌تری از کنسول Steam Deck داشته باشد.

البته در اینجا بهتر است توجه داشته باشید که سیستم عامل SteamOS برای اجرای بازی‌های ویندوز بهینه‌سازی شده و گزینه‌های متنوعی برای اتصال به گجت‌هایی دارد که با سیستم‌ عامل ویندوز یا مک کار می‌کنند.

تنوع گسترده بازی‌های در دسترس

یکی از مزایای عمده کنسول Steam Deck نسبت به رقیب‌هایی مثل نینتندو پشتیبانی و اجرای انواع و اقسام بازی‌های کامپیوتری یا PC است. در حال حاضر بیشتر از ۱۴۰۰۰ بازی روی این کنسول دستی قابل اجرا هستند که به دسته‌های «مورد تائید» و «قابل بازی» تقسیم می‌شوند. از این تعداد ۴۶۰۷ بازی توی دسته مورد تائید قرار می‌گیرند که تقریبا شامل تمام بازی‌های پر طرفدار کامپیوتری موجود روی پلتفرم استیم می‌شوند. ۹۴۱۶ بازی هم با اینکه رسما مورد تائید برای اجرا روی این کنسول نیستند، قابل اجرا هستند و بعید است مشکلی موقع بازی داشته باشید.

بعضی از بازی‌هایی که طبق آمار پلتفرم استیم توی سال ۲۰۲۳ با کنسول Steam Deck بیشتر از همه بازی شدن رو در ادامه مشاهده می‌کنید:

• Baldur’s Gate 3
• Vampire Survivors
• Dave the Diver
• Hogwarts Legacy
• Elden Ring
• Palworld
• Cyberpunk 2077
• Grand Theft Auto V
• Stardex Valley
• Red Dead Redemption 2

همانطور که مشخص است، اکثر بازی‌های محبوب دنیا روی پلتفرم استیم قابل اجرا هستند و شما با خرید استیم دک در واقع دروازه‌ای به تمام بازی‌های جذاب ویدیویی باز می‌کنید. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های استیم دک نسبت به رقبایش در قابلیت Continued Play است. با این ویژگی شما می‌توانید بین کامپیوتر و استیم جابه‌جا شوید و هر بار بازی را از جایی که رها کرده‌اید ادامه دهید.

آیا کنسول Steam Deck ارزش خرید دارد؟

استیم دک به عنوان یک PC قابل حمل عملکرد خوب و قابل قبولی در رنج گسترده‌ای از بازی‌های کامپیوتری برای‌تان فراهم می‌کند و به دلیل ارگونومی خوبی که در طراحی جوی استیک‌ها و بدنه دارد، تجربه گیمینگ حرفه‌ای‌تری به شما می‌دهد. این کنسول دستی از رنج گسترده‌ای از بازی‌های pc پشتیبانی کرده و مانند رقبایی همچون نینتندو آرشیو بازی محدودی ندارد. اما از طرفی قیمت استیم دک با حافظه‌های بالا در حال حاضر در ایران حدود ۴۰ میلیون تومان است که عدد کمی نیست. بنابراین لازم است پیش از خرید این کنسول به چند نکته توجه داشته باشید. اول اینکه ایران در لیست کشورهای مورد تحریم این برند آمریکایی قرار دارد و برای راه‌اندازی دستگاه، به راهکاری برای تغییر آی‌پی نیاز دارید. برای خرید بازی‌ها و دسترسی به خدمات پلتفرم استیم هم در صورت نداشتن کارت‌های بانکی بین‌المللی، می‌توانید از گیفت کارت استیم استفاده کنید. نکته بعدی اینکه اگر طرفدار نینتندو، پلی‌استیشن یا ایکس‌باکس هستید، سراغ کنسول Steam Deck نروید. این کنسول برای اجرای بازی‌های PC طراحی شده و گیمرهای این دسته از بازی‌ها، به‌خصوص آنهایی که از تلویزیون یا نمایشگرهای 4K برای بازی استفاده می‌کنند، بیشترین رضایت را از خرید آن خواهند داشت.