اصطلاحات مهم عکاسی با دوربین گوشی موبایل

دوربین گوشی ها هر روز داره خفن تر میشه. خیلی از آدم ها گوشی رو به خاطر دوربینش میخرن. توی این ویدیو قراره یه سری اصطلاحاتی که توی دوربین گوشی ها به کار میره مثل RAW ،HDR و Burst یا هر چیز دیگه ای رو با همدیگه مرور کنیم و ببینیم اینا اصلا چی هست.

این یه مقاله ی نیمچه تخصصیه که توی اون میخوایم درباره ی موضوعات و اصطلاحات مرتبط با دوربین گوشی ها صحبت کنیم. حتما تو کامنت ها بگید شما بخواید گوشی بخرید دوربینش اولویت چندمه براتون؟ خیلی ها میگن من میخوام فقط با گوشی بازی کنم اولویت سوممه دوربین. خیلی ها میگن اولویت اوله چون زیاد عکس می گیرم، زیاد فیلم می گیرم، بلاگرم یا اصلا میخوام از محصولاتم عکس بگیرم و بذارم توی اینستاگرام یا هر چیز دیگه ای. پس برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به دوربین گوشی همراه موبونیوز باشید.

مگاپیکسل

اول از همه برای یاد گرفتن اصطلاحات گوشی، لازمه راجع به Mega Pixel بدونید. پیکسل اجزای تشکیل دهنده ی یه عکسه. یعنی وقتی شما یه عکسی رو ثبت می کنی، از پیکسل پیکسل تشکیل میشه. مگا یعنی چی؟ یعنی میلیون اگه مثلا لنز گوشی 12 مگاپیکسله، 12 میلیون پیکسل توش هست. یا 108 مگاپیکسله یعنی 108 میلیون پیکسل توش هست. آیا مگاپیکسله توی کیفیت عکس تاثیر داره؟ درباره ی این موضوع قبلا موبونیوز و هم خیلی از افراد دیگه درباره اش توضیح دادن. این که پیکسل و تعدادش روی کیفیت عکس تاثیر داشته باشه اشتباهه.

مگاپیکسل بیشتر به شما اجازه میده که بتونید اگه خواستید عکستون رو چاپ کنید، توی ابعاد بزرگ تری چاپش کنید. چون که پیکسل های بیشتری داره، هرچقدر بیشتر بکشید عکس رو، کیفیتش کمتر افت میکنه. پس اگه نمی خواید عکستون رو توی ابعاد بزرگ چاپ کنید، 12 مگاپیکسل و 108 مگاپیکسل با همدیگه روی تعداد مگاپیکسلش هیچ فرقی ندارن. حالا پس چی میشه که یه گوشی کیفیتش بهتره یا بدتره؟ به چند تا عامل مختلف بستگی داره.

اول سنسوری که توی اون گوشی به کار رفته و دریچه ی اون سنسوره. مثلا هرچقدر سایز این سنسوره بزرگ تر باشه، چون دهانه اش بزرگ تره و نور بیشتری می تونه بگیره، روی کیفیت خیلی تاثیر می ذاره. ما روی گوشی ها سنسور یک اینچ نداریم. میگن که حالا روی بعضی از گوشی ها هست ولی اوج کار اینه که نزدیکش کردن به یک اینچ. دریچه ی سنسور دوربین مهمه، کیفیتش مهمه، شرکت سازنده اش مهمه، CPU و پردازنده ای که گوشی داره برای پردازش و پروسس عکسه همه، نرم افزاری که اون کمپانی روش میذاره که چجوری پردازش کنه مهمه که در ادامه به یه سری از چیزایی که روی کیفیت عکس ها تاثیر میذاره، می پردازیم.

تکنولوژی RAW

اول از همه درباره RAW صحبت می کنیم. این تکنولوژیRAW چیه؟ شما وقتی عکسی رو ثبت می کنی، خود دوربین اون گوشی میاد برات یه رنگ و ادیت های نرم افزاری و بهش اضافه می کنه. حالا RAW چیه؟ یعنی هیچ ادیتی روش نیست و هیچ چیزی به عکسه اضافه نشده. که البته خود RAW هم جای بحث داره. خیلی از دوربین ها هستن که این ادعا رو میکنن ولی نمی تونن به اون خامی که باید عکس رو تحویل بدن. گوشی های موبایلم همین جوریه وقتی یه گزینه ی RAW داره میاد خام ترین حالت عکسی که امکانش هست رو بهتون میده که بتونی بعدا عکستون رو خودتون ادیت کنید.

اگر روی عکسه، خود گوشی اومده باشه از نظر نرم افزاری رنگی، نوری یا ادیتی اضافه کرده باشه شما توی نرم افزارهای ادیت دستت باز نیست که بخوای ادیتی انجام بدی. روی تصویر خام میتونی به صورت مجزا رنگ آسمون و درخت و کوه و جنگل و هر چیزی رو به صورت مجزا تغییر بدی. پس اگر که با واژه ی RAW توی گوشی ها مواجه شدید بدونید که این خام ترین حالته عکسه و بعدش می تونید خیلی بلا سرش بیارید. اگه RAW ثبت نکنید اون ادیت هایی که می تونید روی عکس بزنید یکمی محدودتره. این طوری نیست که نتونید کلا ادیت بزنید ولی روی RAW خیلی دستتون بازه و می تونید بیشتر ادیت بزنید.

HDR

بریم سراغ اصطلاح بعدی که HDR هست. مثلا میگن این گوشی توی قابلیت HDR خیلی خوبه یا مثلا عکس ها رو با HDR ثبت کنید چون بهتر ثبت میشه. وقتی که به دوتا تصویری که یکیش با HDR گرفته شده یکی بدون اون نگاه کنیم، کیفیت، رنگ و نور اون عکسی که HDR نیست خیلی ضعیف تر از اونیه که HDR توش فعاله. اما HDR چیکار می کنه؟ وقتی HDR فعاله بسته به هر گوشی، بین سه تا پنج تا عکس رو تو گوشی ثبت میکنه. توی اولی میاد نقاط تاریک رو تاریک ترین حالت ممکن و نقاط روشن رو روشن ترین حالت ممکن میکنه. هی از این میزان تاریکی و روشنی این نقاط کمتر می کنه. مثلا توی وسطی قاعدتا عکسی که باید ثبت بشه اس.

از چهارمی میاد برعکس دومی عمل میکنه. مثلا میاد نقاط تاریک رو روشن می کنه و نقاط روشن رو تاریک میکنه. ترکیب این عکس ها رو میندازه رو همدیگه و وقتی این ها با هم ترکیب میشن، اتفاقی که می افته اینه که اون جایی که تاریکه دیتیل ازش هست. چون قبلا توی یکی از این پنج تا یا سه تا عکس، روشن شده و دیتیل توی اون روشنه اومده. ولی اگه بخواد جای تاریک خیلی روشن بشه، اون جای روشنه میسوزه. پس میاد دیتیل جای تاریک رو از اون جایی که روشنش کرده بر میداره و دیتیل جای روشن رو از اون جایی که تاریکش کرده بر میداره و ترکیبشون می کنه و در نهایت میشه یه عکس HDR که رنگ و نور خیلی توش درست تره و خیلی بهتره.

حالا بسته به هر برندی میان این HDR رو بیشتر روش کار می کنن. مثلا یک ضریب فرده دیگه 3، 5 یا 7 که بیشتر توی گوشی های موبایل روی 3 و 5 میچرخه. پس اگر خواستید عکس بگیرید که کیفیت بهتری داشته باشه HDR بگیرید می تونه کمک کنه که جزئیات و رنگ و نور توش دقیق تر ثبت بشه. نکته اینجاست که عکس های HDR معمولا کیفیتشون بیشتره. به همین علت حجم و سایزشون هم بیشتره. پس اگه مثلا گوشی دارید که 32 مگاپیکسله، لازم نیست که همیشه HDR روشن باشه و عکس هاتون رو HDR ثبت کنید. توی گوشی های مختلف سامسونگ، شیائومی و اپل هم می تونید این قابلیت رو فعال یا غیر فعال کنید. پس حواستون به اون حافظه هم باشه.

قابلیت AI

اما توی گوشی های اندرویدی خیلی می بینیم که یه AI وجود داره که در واقع همون هوش مصنوعیه. دوتا کاربرد داره. اول اینکه میاد تشخیص میده که شما از چه سوژه ای دارید عکس می گیرید. توی گوشی های سامسونگ مثلا از درخت عکس بگیرید اون پایین می نویسه tree یا مثلا از گل عکس بندازی می نویسه flower. میاد تشخیص میده که داری از چی عکس می گیری. مثلا غذا، درخت، طبیعت، آدم یا هر چی. متناسب با اون سوژه ای که داری باهاش عکس می گیری، میاد بهینه ترین حالت رو برای ثبت عکس در نظر می گیره. مثلا اگه داری از غذا عکس می گیری، یه ذره رنگ و لعاب اشتها بر انگیز بهش اضافه می کنه.

این یکی از کاربردهای AI که تشخیص میده از چه سوژه ای داری عکس می گیری میاد بهت کمک می کنه عکس بهتری بتونید از سوژه بگیرید. در حقیقت شما کاری نمی کنید و این کار رو خودش بر اساس سوژه انجام میده. یه کاربرد دیگه اش اینه که موقعی که تصویر داره ثبت میشه، بعد از این که فهمید سوژه چیه میاد به بهتر ثبت شدنش هم کمک میکنه. مثلا توی یک سری از عکس هایی که خیلی شلوغه میاد عکس ها رو درست از هم جدا میکنه یا مثلا از این ترفندهایی که توی بهتر ثبت شدن عکسه، مستقل از سوژه بهتون کمک می کنه. حالا این که همیشه فعال باشه یا نباشه، با توجه به این که خیلی توی سایز عکس ها تاثیری نداره، اون AI رو همیشه فعال کنید که خودش یه برآوردی از عکس بکنه.

سنسور تشخیص عمق

سنسور Depth sensor یا تشخیص عمق واسه ی عکس های پرتره خیلی کاربرد داره. اصلا فرآیند عکس پرتره چجوری ثبت میشه؟ تو یک سری از گوشی ها ما سنسور تشخیص عمق داریم. توی یک سری از گوشی های دیگه فوکوس لیزری داریم که در واقع لیزر میفرسته و فاصله ی اجسام رو حساب میکنه. تو یک سری از گوشی های دیگه هم اون سنسور اصلی خودش این کار رو میکنه یعنی از طریق نرم افزار و ترکیبش با سخت افزار میاد فاصله ی سوژه ها رو خودش جدا می کنه. شما موقعی که میخواید عکس پرتره بگیری، اول از همه میاد بهت میگه که فاصله ات رو از سوژه درست انتخاب کن که این داستان از طریق هوش مصنوعی اتفاق میفته.

اگه خیلی از سوژه فاصله داشته باشی نمی تونه درست تشخیص بده. خوب چرا؟ چون اون چیزی که ارسال می کنه واسه ی تشخیص عمق دچار اختلال میشه. حالا اگر درست فاصله قرار بگیره، میاد سوژه ی اصلی که شما روش تاچ کردید رو یدونه می فرسته فاصله رو میگیره و بقیه ی عکس رو میاد Blur (محو) می کنه. میگه این سوژه اینجاست و هر چیزی که بیشتر از این فاصله باشه رو من Blur می کنم. یا تو برخی از گوشی ها میگه هر چیزی که کمتر از این فاصله ی فوکوس باشه من محو می کنم که عکس پرتره در بیاد. حالا اون هوش مصنوعی AI که گفتم، یک کار دیگه اش اینه که بتونه درست سوژه ی اصلی رو از بکگراند تشخیص بده که اینم توی خیلی از گوشی ها هست. توی گوشی های اندرویدی دکمه ی غیر فعال و فعال داره، روی گوشی های آیفون این همیشه فعاله و داره کار می کنه.

Burst

اما یه موضوعه دیگه ای هست به اسم Burst یا عکاسی پیاپی. شما توی تمام گوشی های اندروید و iOS می تونید عکس ها رو به صورت برست ثبت کنید. حالا یعنی چی؟ یعنی شما دستتون رو روی شاتر نگه دارید و پشت سر هم چند تا عکس ثبت بشه. برای چی حالا این کار رو میکنن؟ برای این که اگه شما خواستید از یه سوژه ی در حال حرکت عکس بگیرید، بتونید این کار رو انجام بدید. مثلا وقتی که با دوستاتون لب ساحل هستید و خواستید در حال پریدن عکس بگیرید، وقتی که بالاترین نقطه بودید دوستتون بتونه از اون لحظه عکس بگیره. همه ی گوشی ها یه تاخیری برای ثبت عکس دارن که تو پرچمدارها کمتر دیده میشه ولی توی گوشی های میان رده و پایین رده این موضوع کمتره. وقتی که روی شاتر بزنید یه ذره طول میکشه تا عکسه ثبت بشه.

برای این که بتونید از سوژه های در حال حرکت عکس بگیرید، این قابلیت Burst رو گذاشتن که مثلا قبل از پریدن می تونید دستتون رو بذارید روی شاتر عکس می گیره تا زمانی که فرد میاد پایین. بعد شما میرید از بین عکس هایی که ثبت شده اونی که خوب بوده رو بر می داری و ازش استفاده می کنی. توی گوشی های شیائومی این قابلیتی که وجود داره این که مثلا توی تایم مشخصی مثل 20 ثانیه، می تونید تنظیم مکنید که 1000 تا عکس بگیره. یا مثلا توی 5 ثانیه 200 تا عکس بگیره. در واقع سرعت شاتر رو تنظیم میکنه. این قابلیت تنظیم که تو گوشی شیائومی هست توی گوشی های آیفون نیست ولی در هر صورت می تونید باهاش از این مدل عکس ها رو ثبت کنید.

Night Mode

بریم سراغ نایت مود. ما وقتی عکس نایت مود ثبت می کنیم چه اتفاقی می افته؟ دریچه ای که اول مقاله گفتیم، روی خیلی از گوشی های پرچمداره، الان این تکنولوژی اومده که میاد دریچه ی لنز رو باز نگه میداره. اول یه توضیحی بدم راجع به عکاسی که اصلا چه اتفاقی میفته؟

شما یه سنسور دارید توی دوربین های DSLR. یک سنسور دارید حالا آینه و… رو کاری نداریم. این سنسوره اگه نور بهش بخوره ثبت میشه. در واقع این که چه نوری بهش میخوره. ولی اگه بخواد همین جوری همیشه بهش نور بخوره، خوب یه چیز سفید ثبت میشه. برای همین یه شاتری جلوی لنز هست که وقتی که میره بالا، یک لحظه نور میاد میخوره به این سنسور و یک لحظه شاتر میره بالا و نور میخوره به لنز. (البته که یه توضیح ساده اس برای مقدمه ی گفتن Night Mode و حرفه ای های حوزه ی عکاسی خیلی دقیق تر این اتفاقات داخل دوربین رو میدونن)

یک سری عکس رو قطعا دیدید که توی اتوبان چراغ ماشین ها کشیده شده، اونجا این شاتره دوربین بیشتر بالاعه. حالا چه اتفاقی داره میفته؟ این چراغ ماشین که توی اتوبانه هی میاد میخوره به سنسور و ثبت میشه کامل. مسیرشو شما می تونید ببینید. حالا واسه ی عکس های نایت مود، یک اتفاقی که میفته اینه که شاتر نوردهی بیشتری دریافت میکنه و بعد دوربین این رو پردازش میکنه. فقط این نیست که دریچه رو باز بذاره نور بیشتری بیاد. نور بیشتر میاد، اکسپوژر بیشتر میشه و میاد این و شناسایی میکنه که ببینه دقیقا از کجاها نور اومده، چه مقدار دیتیلی توی فضاهای تاریک هست و بعد از این که پردازش شد یک عکسی رو بهتون تحویل میده. یعنی در حقیقت لنز یه ذره بیشتر از حالت عادی بازه که معمولا وقتی که میخوایی عکس حالت شب بگیرید، میگه 10 ،5 یا 3 ثانیه نگه دارید. خودتون هم می تونید این زمان رو دستی تنظیم کنید. روی آیفون ها می تونید بگید مثلا تا ده ثانیه بذار لنز باز باشه. خود آیفون میگه من تا 3 ثانیه می گیرم. حالا این مثلا 10 ثانیه باعث میشه که نور بیشتر و پردازش بیشتری روی تصویر بشه و اون حالت شب هم ثبت بشه.

Quad Bayer

یه قابلیت دیگه و تکنولوژی دیگه هست که قبلا توی ویدیوهای موبونیوز توضیح داه شده اما بازم میگم که این مقاله جامع تر باشه. این قابلیت Quad Bayer. کواد بیر چیه؟ کواد یعنی چهار. مثلا ما سنسور داریم 108 مگاپیکسل یعنی همیشه این جوری میگیره؟ خیر اگه بخواد این جوری بگیره هم گوشی برای پردازش به زحمت میفته و هم اتفاق دیگه سایز زیاده که میتونه شما رو اذیت بکنه. تکنولوژی کواد بیر این جوریه که اگر خواستید شما یدونه عکس ثبت کنید که 108 مگاپیکسل باشه یا یه عکس 64 مگاگپیکسلی ثبت کنید و واقعا 64 و 108 میلیون پیکسل داشته باشه، میاد از تکنولوژیه Quad Bayer استفاده می کنه. یعنی چهارتا عکس 27 مگاپیکسلی رو با هم ترکیب میکنه که خروجیش رو به شما 108 مگاپیکسل بده.

اگه توی تنظیمات گوشی های اندرویدی که تعداد پیکسل بالایی دارن برید، یه گزینه ای هست که اگه عکس 108 مگاپیکسلی بخواید باید فعالش کنید وگرنه گوشی عکس 27 مگاپیکسلی می گیره. وقتی این گزینه رو فعال می کنید Quad Bayer میاد 4 تا عکس 27 مگاپیکسلی رو با یه ضربه ی شاتر ثبت می کنه، این 4 تا عکس رو ترکیب می کنه و در نهایت میشه اون عکس 108 مگاپیکسلی که یه مقداری کوالیتی و شارپنس و دیتیل بیشتری میده. ولی اصل مطلب اینه که توی سایز بزرگ میتونه چاپ بشه.

امیدوارم که اگه بخواید گوشی رو به قصد عکاسی بخرید، این مقاله بتونه کمکتون کنه. این قابلیت ها میتونه خیلی کاربردی باشه برای ثبت عکس ها. قبلا موبونیوز ویدیو ساخته برای تکنیک های عکاسی با موبایل که می تونید اون رو ببینید. اگه که دوست دارید باز هم از این قبیل مطالب بخونید، حتما برامون بنویسید.